Iedere AI-toepassing die invloed heeft op burgers, medewerkers of besluitvorming
vraagt om een zorgvuldige risicoanalyse. Dit gaat verder dan techniek — het raakt
grondrechten, gelijke behandeling en maatschappelijke impact.
Welke risico’s beoordeel je?
- Discriminatie & fairness
- Transparantie & uitlegbaarheid
- Datakwaliteit & bias in datasets
- Menselijk toezicht & interventies
- Maatschappelijke en juridische impact
Soorten AI-risicoanalyses
- DPIA – privacy en gegevensbescherming
- AIRR – AI risicoanalyse (AI Act verplicht voor hoog-risico systemen)
- Grondrechtenanalyse – maatschappelijke impact en rechtvaardigheid
- Model- & datarisicoanalyse – gedrag, voorspelbaarheid en betrouwbaarheid
Hoe doe je dit in de praktijk?
- Start met het doel en de context van het systeem
- Betrek techniek, beleid, juridische expertise en ethiek
- Documenteer risico’s, aannames en mitigerende maatregelen
- Maak risicoanalyse onderdeel van governance — niet eenmalig, maar cyclisch
Waarom dit essentieel is
Zonder degelijke risicoanalyse ontstaat er onnodig risico op discriminatie, onbegrijpelijke
beslissingen of verlies van vertrouwen. Een goede risicoanalyse maakt AI veiliger, eerlijker
en beter uitlegbaar.